Wat is chronobiologie?

De chronobiologie (chronos = tijd in het Grieks) bestudeert biologische ritmes, d.w.z. de variaties in onze biologische activiteiten in functie van de tijd.

Historisch gezien werd deze wetenschap voor het eerst gebruikt in de medische wereld, met name om het juiste moment te kiezen om medicijnen toe te dienen, ofwel om hun effectiviteit te optimaliseren of hun bijwerkingen te verminderen.

Het menselijk lichaam beschikt over een hiërarchie van biologische ritmes en verschillende biologische klokken. Biologische ritmes programmeren hoe het lichaam functioneert: voedselinname, fysieke en intellectuele activiteit, slaap. Ze zijn afhankelijk van onze genetische opmaak. Synchronisatoren zijn omgevingsfactoren die biologische ritmes kunnen "herkaderen en aanpassen". De meest voor de hand liggende synchronisator is de afwisseling tussen dag en nacht. Biologische klokken bevinden zich in organen zoals de hersenen, lever en nieren en dienen om alle biologische ritmes te orkestreren en harmoniseren. Ze zijn permanent verbonden met de omgeving en daarmee gesynchroniseerd. Chronobiologische ritmes kunnen werken over 24 uur (circadiaan), 28 dagen (maandelijks), 3 maanden (seizoensgebonden) en zelfs langer in het geval van climacterische ritmes, die 7 of 9 jaar duren.

Chronovoeding maakt het mogelijk om voedingsstoffen aan het lichaam te geven op het moment dat het ze het meest nodig heeft en wanneer ze de grootste invloed hebben op onze fysiologie. Er zijn verschillende afscheidingen die verband houden met voedselinname: enzymen, hormonen. Ze zijn niet constant voor hetzelfde type maaltijd of gedurende de dag. Dit betekent dat het lichaam meer of minder profiteert van een voedingsmiddel afhankelijk van het tijdstip waarop het wordt gegeten. Als we kijken naar het specifieke probleem van gewichtstoename, zien we dat wijzigingen in het werkritme gedurende de afgelopen jaren het eetgedrag hebben beïnvloed. 

Volgens de afslankchronobiologie wordt de dag geïdentificeerd als een katabole fase waarin vet voornamelijk wordt vrijgemaakt en afval wordt geëlimineerd; de nacht wordt herkend als een moment van vetopslag. Om een slanke lijn te bevorderen, is het daarom beter om 's avonds te rijke maaltijden te vermijden en een evenwichtig, stevig ontbijt niet te verwaarlozen om energie voor de dag te leveren. Wat betreft de voedingsstrategie die we moeten volgen, moeten we ons richten op de afslankingsorganen, met name het vetweefsel (dat bestaat uit miljoenen vetcellen: adipocyten), de lever (het belangrijkste orgaan voor het stockeren en destockeren van vet), de alvleesklier, de nieren (om de waterretentie te beheren) en het spijsverteringskanaal (voor zijn enzymatische functies). Overdag moet je de eliminatie- en ontgiftingsfase stimuleren en 's nachts de opslagfase afremmen.